EV SAHİBİM KİRAMA NE KADAR ZAM YAPABİLİR?

Kira sözleşmelerinde kira artışı nasıl yapılır?

Kira sözleşmelerinde kira bedelleri tarafların hür iradesi ile belirlenmektedir. Tabi yasal sınır ve şartlara uymak kaydıyla. Nedir bu yasal şart ve sınırlar?

 Türk Borçlar Kanununun 343. ve 344. Maddesinde kira bedelinin belirlenmesi ve anlaşma koşullarının sınırları belirtilmiştir. Bu maddeye göre kira sözleşmelerindeki kira artışı bir önceki kira yılında tüketici fiyat endeksindeki on iki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla geçerli olduğu hüküm altına alınmıştır. Bu maddeye göre tüm sözleşmeler istisnalar geçerli olmak kaydıyla kira artışlarında “tüfe” oranında artış olacağını hüküm altına almıştır.  Sözleşmelerde daha yüksek oranlar belirlenmiş olsa da üst limit TÜFE’dir. Artışlar TÜFE oranında yapılacaktır.  Ayrıca kısaca belirtmek gerekir ki sözleşmede kira bedeli yabancı para olarak kararlaştırılmışsa 20/2/1930 tarihli ve 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun hükümleri saklı kalmak şartıyla, beş yıl geçmedikçe kira bedelinde değişiklik yapılamaz. Ancak, bu Kanunun, “Aşırı ifa güçlüğü” başlıklı 138 inci maddesi hükmü saklıdır. Beş yıl geçtikten sonra kira bedelinin belirlenmesinde, yabancı paranın değerindeki değişiklikler de göz önünde tutularak yeniden belirleme yapılır.

Söz konusu hususun tek istinası kiracının Türk Ticaret Kanununda tacir olarak sayılan kişiler ile özel hukuk ve kamu hukuku tüzel kişileri olduğu işyeri kiralarında bu maddenin sekiz yıl süre ile 01/07/2012 tarihinden itibaren 01/07/2020 tarihine kadar uygulanmayacağıdır. Artık bu aşamadan sonra 01/07/2020 tarihinden itibaren istisnasız olarak kira artışları TÜFE oranını geçmemek kaydıyla yapılabilecektir. Öncesinde yapılan anlaşma nasıl olursa olsun bu kira bedeli TÜFE oranını geçemeyecektir.

6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu

E. Kira bedeli

I. Genel olarak

(2) MADDE 343- Kira sözleşmelerinde kira bedelinin belirlenmesi dışında, kiracı aleyhine değişiklik yapılamaz.

 II. Belirlenmesi

MADDE 344 – Tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır.

Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılmamışsa, kira bedeli, bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenir.